[ Pobierz całość w formacie PDF ]

w kopalniach, praca stała polegająca na ręcznym podnoszeniu i przenoszeniu ciężarów
o masie przekraczającej 12 kg). Pełna lista tych prac przedstawiona jest w rozporządzeniu
Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych
lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (DzU z 1996 r. Nr 114, poz. 545 ze zm.).
14. Prawo młodocianych do szczególnej ochrony.
Młodocianym w rozumieniu przepisów prawa pracy jest osoba, która ukończyła 16 lat
(zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 16 lat jest zabronione), a nie przekroczyła 18 lat.
Wolno zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy:
- ukończyli co najmniej gimnazjum,
- przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich
zdrowiu.
Młodociany nie posiadający kwalifikacji zawodowych może być zatrudniony jedynie
w celu przygotowania zawodowego, które odbywa się poprzez naukę zawodu lub przyuczenie
do wykonywania określonej pracy. Kwestie te reguluje szczegółowo rozporządzenie Rady
Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich
wynagradzania (DzU z 1996 r. Nr 60, poz. 278 ze zm.).
W drodze rozporządzenia zostały również określone przypadki, w których wyjątkowo jest
dopuszczalne zatrudnienie młodocianych, którzy nie ukończyli gimnazjum i nie mają 16 lat.
Pracodawca jest zobowiązany zapewnić młodocianemu pracownikowi opiekę i pomoc
niezbędną do przystosowania się do właściwego wykonywania pracy. Powinnością
pracodawcy jest także zwolnienie młodocianego od pracy na czas potrzebny do wzięcia
udziału w zajęciach szkoleniowych w związku z dokształcaniem się. Obowiązek
dokształcania się dotyczy wszystkich pracowników młodocianych do ukończenia 18 lat.
Kodeks pracy dopuszcza też możliwość zatrudnienia młodocianego na podstawie umowy
o pracę w innym celu niż przygotowanie zawodowe  może być on zatrudniony przy
wykonywaniu pracy lekkiej, jeżeli praca ta nie powoduje zagrożenia dla życia, zdrowia
i rozwoju psychofizycznego młodocianego oraz nie utrudnia mu wypełniania obowiązku
szkolnego. Wykaz prac lekkich określa pracodawca po uzyskaniu zgody lekarza
wykonującego zadania służby medycyny pracy, a następnie zatwierdza właściwy inspektor
pracy.
Tygodniowy wymiar czasu pracy młodocianego w okresie odbywania zajęć szkolnych nie
może przekraczać 12 godzin, a w okresie ferii szkolnych  35 godzin.
Młodociany nie może pracować w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Nie
wolno go również zatrudniać przy pracach wzbronionych (prace wymagające stale
wymuszonej i niewygodnej pozycji ciała, prace na wysokości powyżej 10 m), których wykaz
ustala rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 grudnia 1990 r. w sprawie wykazu prac
wzbronionych młodocianym (DzU z 1990 r. Nr 85, poz. 500 ze zm.).
Młodocianym przysługują także korzystniejsze uprawnienia urlopowe. Prawo do urlopu
wypoczynkowego uzyskują z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy
w wymiarze 12 dni roboczych. Po roku pracy młodocianemu przysługuje 26 dni roboczych
urlopu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
4.4.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie są podstawowe obowiązki pracownika?
2. W jakich sytuacjach pracownik jest odpowiedzialny materialnie za szkodę wyrządzoną
pracodawcy?
3. W jakich sytuacjach pracownik jest odpowiedzialny za mienie powierzone mu przez
pracodawcę?
4. Jakie są podstawowe prawa pracownika?
5. Jakie zasady obowiązują przy wypłacaniu wynagrodzenia za pracę?
6. Na jakie ubezpieczenia i fundusze pozaubezpieczeniowe odprowadzane są składki do
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych?
7. Jakie świadczenia gwarantuje opłacanie poszczególnych składek ubezpieczeniowych?
8. Na jakie cele przeznaczane są pieniądze pochodzące ze składek odprowadzanych na
fundusze pozaubezpieczeniowe?
9. Czyim obowiązkiem jest comiesięczne obliczanie i odprowadzanie składek do ZUS?
10. Jakie świadczenia przysługują pracownikowi w okresie czasowej niezdolności do pracy?
11. Ile wynosi podstawowy wymiar czasu pracy?
12. Ile godzin nadliczbowych maksymalnie może przepracować osoba zatrudniona na
podstawie umowy o pracę? [ Pobierz całość w formacie PDF ]