[ Pobierz całość w formacie PDF ]
jej lśniącej, przejrzystej głębi wydostał się dżinn.
Rytuały zawsze odgrywały ważną rolę w wizjach zwierciadlanych. Nie ulega
wątpliwości, że oczyszczenie powierzchni spowoduje, iż zwierciadło stanie się bardziej
lśniące, a zatem lepsze, lecz celem rytuału w procesie wpatrywania się w zwierciadło jest
także przygotowanie uczestnika do wizji. Postępując zgodnie z pradawnym rytuałem,
uczestnik jest przekonany, że zasłużył sobie na wizję.
Ze zwierciadłem związany jest jakiegoś rodzaju byt. Niemal zawsze w zwierciadle jest
obecny jakiś duch zły lub dobry. Jest to uchwytne w mitach i literaturze, jak też w życiu.
Miałem uczestników sesji, do których zjawy wychodziły ze zwierciadła.
W mitach najpopularniejszy jest byt w zwierciadłach złych wróżek, byt taki jak ten,
który udzielił odpowiedzi, że najpiękniejsza jest Znieżka. Byt ten został natychmiast
roztrzaskany, rozbity na tysiące kawałeczków za wyznanie tej brutalnej prawdy. Także
dżinn Ala ad-Dina wydobywa się z lampy, podobnie jak smoki w celtyckiej opowieści
Lludda.
Ludzie mogą wkroczyć do królestwa wewnątrz zwierciadła. Jak już wiemy z moich
eksperymentów, nie jest niczym niezwykłym, że istota ludzka wchodzi do królestwa
zwierciadlanego.
Za pomocą tego zjawiska można wyjaśnić fantastyczną wyprawę Alicji w książce
Lewisa Carrolla Co Alicja zobaczyła po drugiej stronie lustra. Pozwala to także
wytłumaczyć przeżycie, jakiego doznał Odyseusz. kiedy wpatrywał się w świat duchów w
rzucającym blaski zbiorniku krwi.
W literaturze przykłady takie wydają się udziwnieniem lub czymś niezrozumiałym.
Jeśli jednak rozumiemy, że tego rodzaju przeniesienie jest elementem wpatrywania się w
zwierciadło, staje się oczywiste, iż podobne doświadczenia odegrały znaczącą rolę w
literaturze.
Wymiana między światem zwykłych ludzi a krainą zamieszkaną przez byty
zwierciadlane może być niebezpieczna zarówno dla ludzi, jak i dla tych istot. Ponieważ
po uwolnieniu z butli dżinn miał chęć popełnić morderstwo, rybak musiał uciec się do
sztuczki, aby umieścić go ponownie w butli.
99
Z drugiej strony, smoki w celtyckiej opowieści upijają się miodem pitnym i zostają
uwięzione na zewnątrz zwierciadła. Opowieść o nimfie Numy przedstawia coś
pośredniego nimfa zostaje przemieniona w tę samą fontannę, z której wyszła.
W życiu także zdarzało się, że osoby wpatrujące się w zwierciadło były narażone na
niebezpieczeństwo. Nie pochodziło ono ze strony wnętrza lustra, ale od otaczających je
ludzi, Johna Dee przez całe jego długie życie prześladowały oskarżenia o uprawianie
czarów. Cagliostro był przez niektórych uważany za szarlatana (zresztą bardzo
prawdopodobne, że nim był). A biedny Kenneth MacKenzie został wrzucony głową w dół
do beczki z wrzącą smołą za wyznanie królowej prawdy ojej flirtującym mężu, którego
zobaczył w swoim zwierciadle w towarzystwie innej kobiety.
W legendach ważną rolę odgrywają śmierć i żałoba. Podobnie jak w przypadku
wywoływania wizji w realnym życiu, śmierć, żałoba i uczucie osierocenia ciążą na wielu
opowieściach. Ala ad-Din utracił ojca, a Znieżka matkę. Odyseusz popłynął do Efyry
tuż po śmierci swojego towarzysza Elpenora. W trakcie wpatrywania się w zbiornik z
krwią odkrył, że jego matka, Antiklea, zmarła pod jego nieobecność. Jeszcze raz mit i
rzeczywistość splotły się, ponieważ żałoba to jeden z istotnych powodów, że ludzie
pragną doznać wizji zwierciadlanych. I podobnie jak to jest w przypadku niektórych
postaci mitycznych, ujrzenie zmarłych bliskich przynosi ulgę także ludziom.
Uwaga jest skupiona na rozłące małżeństwa, nieporozumieniach rodzinnych lub
niepokojach społecznych. Odyseusz podróżuje do wyroczni zmarłych w Efyrze, aby
ujrzeć, czy będzie mógł wrócić do domu, do swojej żony Penelopy. Macocha królewny
Znieżki zazdrościła młodej dziewczynie urody i usiłowała ją zamordować. A w rodzinie
Ala ad-Dina z całą pewnością doszło do nieporozumień z powodu siedzącego w lampie
dżinna.
Rozwiązanie tajemnicy puszki pandory
Dzięki wizjom zwierciadlanym można zapewne wyjaśnić jeden z najbardziej
tajemniczych mitów, o puszce Pandory.
W tej wersji legendy o Pandorze, która jest nam najlepiej znana, pierwsza kobieta na
Ziemi otwiera puszkę, z której wydostają się wszelkie możliwe plagi gnębiące ludzkość.
Mówimy, że to była puszka, opierając się na wersji tej opowieści spisanej przez Erazma z
Rotterdamu, uczonego z XIV wieku.
Jednakże we wcześniejszej wersji, autorstwa greckiego poety Hezjoda, Pandora nie
posiadała puszki. Wszystkie duchy wydostały się raczej ze specjalnego rodzaju dzbana,
zwanego pyxis. Było to duże naczynie, używane do różnych celów. A oto ta opowieść w
wersji, w jakiej została przedstawiona w Mitologii Bulfincha:
"Pierwsza kobieta miała na imię Pandora. Została stworzona w niebiosach, a każdy
bóg przyczynił się w jakiś sposób do udoskonalenia tego dzieła. Wenus dała jej urodę,
Merkury dar przekonywania, Apollo muzykalność itd. Tak wyposażona, została
przeniesiona na Ziemię i przedstawiona Epimeteuszowi, który przyjął ją z radością, choć
jego brat ostrzegał go przed Jowiszem i prezentami od niego. Epimeteusz miał w domu
dzban, w którym przechowywał pewne szkodliwe substancje, dla których nie znalazł
100
zastosowania, gdy przystosowywał człowieka do jego nowej siedziby. Pandorę trawiła
ciekawość, co też znajduje się w tym dzbanie; pewnego dnia zsunęła więc przykrywę i
zajrzała. Z dzbana wydostało się wówczas mnóstwo plag na nieszczęsnego człowieka
takich jak dokuczające jego ciału podagra, reumatyzm i kolka, czy zawiść, złośliwość i
mściwość dolegliwe dla jego umysłu. Wszystko to wydostało się i rozpełzło po świecie.
Pandora pośpiesznie zakryła naczynie, ale niestety cała zawartość dzbana umknęła z
wyjątkiem jednej rzeczy, która leżała na samym dnie. A była to nadzieja. Dzięki temu po
dziś dzień, niezależnie od tego, jakie zło nas spotyka, nadzieja nas nie opuszcza; i póki
jej nie braknie, żadne zło, żeby go było nie wiadomo jak dużo, nie jest w stanie do końca
nas zniszczyć".
Myślę, że opowieść o Pandorze jest mocno związana z wizjami zwierciadlanymi.
Najpierw Pandora uaktywniła dzban usuwając pokrywę, co jest wyraznym nawiązaniem
do rytualnego aktu nadania znaczenia zwierciadłu. Następnie występują tu byty, które
wydostają się z pojemnika, kiedy został on otwarty i gdy kobieta do niego zajrzała. Grecki
termin, jakim te byty określano, to keres, małe hałaśliwe i kłopotliwe duszki. Ich ucieczka
przywodzi na myśl morderczo nastawionego dżin-na z butli i smoki, które zakłócają
spokój w posiadłości Lludda.
Pandora cierpi z powodu dezaprobaty, jaką musieli znosić także ci, którzy wpatrywali
się w zwierciadło, i najwyrazniej jest przedstawiana w micie jako czarny charakter.
Nieporozumienia, jakie spowodowało uniesienie przez nią pokrywy, są głównym tematem
tej opowieści. Jej nieposłuszeństwo prowadzi do poważnego zamieszania na świecie i
staje się przyczyną wszelkiego zła oraz chorób, znanych ludzkości.
Jest również w tej historii ukryte powiązanie ze śmiercią., które zostałoby natychmiast
wychwycone przez czytelników w starożytności. Tym ogniwem łączącym jest sam dzban
pyxis, czyli bardzo duży pojemnik, często używany jako coś w rodzaju trumny, w której
grzebano biedaków. Dzban należący do męża Pandory, Epimeteusza, był pod pewnym
względem szczególny, ale pod jakim dokładnie, tego nie wiadomo.
Związek między opowieścią o Pandorze a wpatrywaniem się w zwierciadło nasuwa
[ Pobierz całość w formacie PDF ]